KIŞA HAZIRLIK: ŞİŞE DOMATESİ NASIL YAPILIR?

Büyükler 'Ağustos’un on beşi yaz, on beşi sonbahar' derler.

Yazın üretimin en çok olduğu meyve ve sebzelerin başında domates gelir.

Bir zamanlar yazın haricinde kışın domatesi arasanız da bulmanız imkansız gibi bir şeydi!..

Zamanla seracılık ilerledi ve artık kışında domatesi pazarlarda venüsbet bulur hale geldik. Ancak bunun ne derecede sağlıklı olduğu ise halen tartışmalı!

Yazın kızaran domates ile kışın serada kızaran domates arasında vitamin yönünden büyük fark olduğu da bir gerçek…

Atalarımız yazın domates bolluğunu kışında tüketmenin yöntemini yüz yıl öncelerinden bulmuşlar, nenelerimiz, annelerimize, annelerimiz ise kızlarına gelinlerine aktarmışlar…

Şişe Domatesi denilen bu formül sayesinde yemeklerimize kışında domates lezzetini katmışlar.

Şimdilerde ülkemizdeki yüz binlerce evde şişe domatesi ve salça yapımı telaşı var!

Peki Şişe Domatesi, Ege şivesiyle ‘Şişe Domatı’nı yapmak çok mu zor?

Hiçte zor değil. İşte size tarifi!..

(Öneri: 20 kilogram armut domates. İçerisine ilave etmek için üç tutam/ bir avuç içi kadar kaya tuzu yeterlidir.)

Pazardan uygun fiyata alınan kıpkırmızı armut domatesleri iyice yıkayıp bir bıçak yardımıyla ikiye ayırın ve ayırdığınız domatesleri rendeleyip iki saat kadar kaynamaya bırakıyorsunuz.

Bu işlemin sonunda bir avuç kadar (üç tutam) kaya tuzu ilave ediyor ve suyunu hafif çekmeye bırakıyorsunuz. Biraz dinlendirdikten domates karışımınızı, önceden hazır ettiğiniz 1,5 litrelik cam kavanozlara bir kepçe yardımıyla dolduruyorsunuz. Burada dikkat edilecek bir kaç husus var. Öncelikle domates karışımınız sıcak olduğundan, cam kavanozlarınız soğuk olmamasına dikkat etmelisiniz. Kavanozlar oda sıcaklığında kuru olmalıdır.

Ellinizin sıcaktan etkilenmemesi içinde bir bez eldiven ve bez tutacaklardan yararlanabilirisiniz. Kavanozları ağzına kadar doldurmayınız. İçinde parmak kalınlığınız kadar boşluk bırakın ve kapağını sıkı bir şekilde kapatıp, kavanozu ters şekilde çevirip kendi halinde soğumaya bırakınız (burada kavanoz kapaklarınızın yeni ve hiç kullanılmamış olması önemlidir) . Şişe domateslerinizi daha sonra da kilerinizde kapakları havaya gelecek şekilde muhafaza ederek kışın kullanıma hazır hale sizi bekleyecektir. 

SALÇA NASIL YAPILIR

Salça yapmak içinde benzer bir emek harcanıyor. Domates yada kırmızı biberden evde salça yapabilirsiniz. Veya hem domates hem de biberden karışık salça yapmakta mümkün!

(Öneri: 10 kilo domates ve 8 kilo kırmızı biber. Sizin tercihinize göre yalnızca domates salçası, acı-tatlı biber salçası da yapabilirsiniz.)

Yine pazardan uygun fiyata aldığınız armut domatesleri ve etli kırmızı biberleri  önce doğruyor sonrada bir tencerede kaynamaya bırakıyorsunuz.  Bu işlemin ardından da yine üç tutam yeteri kadar kaya tuzunu ilave edip biraz suyunu çekinceye değin biraz daha kaynatıyorsunuz. Elde ettiğiniz karışımı süzgecinizde süzdükten sonra, sürgünün yardımıyla domatesleri ezin. Çıkan posasını da ayırarak süzgünün altında kalan ham salçanızı uygun bir tepsiye geçiriyorsunuz. Bu işlemelerin ardından elde ettiğiniz karışım tepsisini balkonunuzda bir kaç gün (suyunu iyice çekinceye değin) güneşte bekleterek ve arada da karıştırmak suretiyle saçla haline getirip uygun kavanozlara aktararak kışın kullanım için kilerinizde muhafaza ediyorsunuz.