İyi Parti Gaziemir İlçe Başkanı Sedat Dağ statü gereği Geçici Sığınmacı olarak Türkiye’de bulunan Suriyelilerin Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşlığı’na kabul edilmesini tam bir garabet olarak niteledi. İyi Parti İlçe Başkanı Dağ “Geçici koruma kimlik belgesi, Türkiye’de kalış hakkı sağlar. Ancak bu belge kanunda düzenlenen ikamet izni ve veya ikamet izni yerine geçen belgelere eşdeğer sayılmaz, uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı tanımaz, süresi ikamet izni toplamında dikkate alınmaz ve sahibine Türk vatandaşlığına başvuru hakkı tanımaz” dedi. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nda 17.10.2017 ve 06.12.2019 tarihlerinde yapılan düzenlemeler sonucunda; ad veya soyadında, yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanımından kaynaklanan anlam değişiklileri bulunan, genel ahlaka uygun olmayan ve toplum tarafından gülünç karşılandığı değerlendirilen kişiler, yurt içinde ilçe nüfus müdürlüğüne, yurt dışında ise dış temsilciliklerimize ya da e-Devletten başvurmaları halinde, il ve ilçe idare kurulunun vereceği kararla mahkeme kararı aranmaksızın değiştirilmesine olanak tanınmış olduğunu hatırlatan Dağ “Böylece isim değişikliği için yeterli bir nedenin olması halinde isteyen herkese adını değiştirme hakkı getirilmiştir. Peki bu düzenlemeye neden ihtiyaç duyuldu? İsim değişikliği, mahkeme süreci kaldırılarak internetten başvuru yoluyla neden kolay hale getirildi? Suriyelilerin apar topar seçmen yapılmasının bu değişiklikle ilgisi var mı?” sorularını yöneltti. Sedat Dağ ilçe başkanlığında yaptığı basın açıklamasında Türk vatandaşlığı verilen Suriyeliler isimlerini değiştirirse, oy kullananların Suriyeli olduğunu anlamak imkansız hale geleceği uyarısını yaptı.

İyi Parti Gaziemir İlçe Başkanı Sedat Dağ basın açıklamasında şu görüşleri ifade etti:

Ülkelerinde 2011 yılında başlayan iç savaş nedeniyle Türkiye’ye sığınan Suriyelilerin geleceği belirsizliğini koruyor. Birleşmiş Milletler(BM) Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin verilerine göre, Suriyelilerin yüzde 95’i “geçici koruma” statüsüyle Türkiye’de bulunuyor. Geçici koruma statüsü sadece Suriyelilere veriliyor. Bu statü, Türkiye’deki diğer ülkelere mensup sığınmacılar ve göçmenler için geçerli değil. Geçici koruma statüsündeki değişiklik ya da iptal ise 2019’dan bu yana Bakanlar Kurulu kararı yerine Cumhurbaşkanı kararıyla gerçekleştiriliyor. Suriye iç savaşının başladığı 2011 yılından günümüze kadar ki süre zarfında “geçici koruma” statüsüyle ülkemizde bulunan Suriyelilere verilen vatandaşlık hukuken tam bir garabet durumu oluşturmaktadır. Zira Geçici Koruma Yönetmeliği Madde25/1 “Geçici koruma kimlik belgesi, Türkiye’de kalış hakkı sağlar. Ancak bu belge Kanunda düzenlenen ikamet izni veya ikamet izni yerine geçen belgelere eşdeğer sayılmaz, uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı tanımaz, süresi ikamet izni toplamında dikkate alınmaz ve sahibine Türk vatandaşlığına başvuru hakkı tanımaz.”  İlgili kanun hükmünden de anlaşılacağı üzere Suriyelilere vatandaşlık verilmesi kanuna aykırı olup, geçici koruma statüsünde bulunan Suriyelilerin vatandaşlık başvurusu yapma hakkı bulunmamaktadır. Ancak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 211 bin Suriyeliye vatandaşlık verildiğini ve bu kişilerden reşit olan 120 bin kişinin seçimlerde oy kullanacağını söylemiştir.  Mevzuatta “geçici koruma” statüsünde Türkiye’de bulunanlara vatandaşlık verilemeyeceği hususu aşikarken;

*  Bu mevzuata aykırı vatandaşlık nasıl veriliyor?

* Vatandaşlık verilmesindeki kriter nedir?

*  Vatandaşlık neden veriliyor?

*  Türkiye’nin bu vatandaşlıkları vermesindeki  milli menfaatleri nedir?

Tüm bu soruların cevabı henüz alınamamışken, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununda 17.10.2017 ve 06.12.2019 tarihlerinde yapılan düzenlemeler ile ad veya soyadında; yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanımından kaynaklanan anlam değişiklileri bulunan, genel ahlaka uygun olmayan ve toplum tarafından gülünç karşılandığı değerlendirilen kişiler, yurt içinde ilçe nüfus müdürlüğüne, yurt dışında ise dış temsilciliklerimize ya da e-Devletten başvurmaları halinde, il ve ilçe idare kurulunun vereceği kararla mahkeme kararı aranmaksızın değiştirilmesine olanak tanınmıştır. Böylece isim değişikliği için yeterli bir nedenin olması halinde isteyen herkese adını değiştirme hakkı getirilmiştir.

*  Peki bu düzenlemeye neden ihtiyaç duyuldu?

*  İsim değişikliği, mahkeme süreci kaldırılarak internetten başvuru yoluyla neden kolay hale getirildi?

*  Suriyelilerin apar topar seçmen yapılmasının bu değişiklikle ilgisi var mı?

Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü gelen tepkiler üzerine uygulamanın sonradan vatandaş olanları kapsamadığı, doğumla vatandaşları kapsadığı şeklinde bir açıklama yapmıştır. Ancak söz konusu açıklamanın hiçbir hukuki dayanağı bulunmamaktadır. Anayasal olarak bir yabancı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunda kökeni ne olursa olsun Türk vatandaşlarının sahip olduğu tüm haklara sahip olabilmekte ve oy kullanma hakkına da sahip olabilmektedir. Dolayısıyla Türk vatandaşlığı verilen Suriyeliler isimlerini değiştirirse, oy kullananların Suriyeli olduğunu anlamak imkansız hale gelecektir.

Suriyeli sığınmacıların önce Türk vatandaşlığına alınması ardından, ad ve soyadının e- Devlet üzerinden kolaylıkla değiştirilmesine imkan tanıyan bu düzenleme ile; Suriye vatandaşlığından Türk vatandaşlığına geçenlerin kamufle edilmesinin amaçlandığı akıllara gelmektedir. Anlaşılan iktidar Suriyeli sığınmacıları vatandaş yaparak onların oylarını alma çabası içerisinde hareket etmektedir. Muhalefet olarak ülkemizin geleceği için, mevzuata aykırı olmasına rağmen Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların kaçının vatandaş olduğu ve seçimlerde oy kullanacağı ve yukarıda yapılan düzenlemelerle asıl amaçlanın ne olduğunun takipçisi olacağımızı kamuoyuna saygıyla duyururuz.