Bucalılar, sivil toplum örgütleri ve belediye başkanları; yıkılan eski Buca Cezaevi arazisinin kamu mülkiyetinden çıkartılarak özel mülkiyet alanı adı atında imar yapılaşmasına açılmasını protesto ettiler. İzmirliler yıkılan Buca Cezaevi’nin arazisi için tek yürek oldu. Buca Cezaevi Alanı Koordinasyonu tarafından cezaevi arazisinde düzenlenen basın açıklamasında “Buca’yı betona teslim etmeyeceğiz” denildi. Açıklamada konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, “Kimse bu araziyi İzmirlinin elinden alamaz” dedi.

Aralarında TMMOB, DİSK ve bir çok yerel sivil toplum kuruluşları tarafından oluşturulan BUCA CEZAEVİ ALANI KOORDİNASYONU ilk basın açıklamasını yaptı.

Buca Cezaevi Alanı Koordinasyonu 69 bin metrekarelik cezaevi alanında “Buca Nefes Alsın” sloganıyla basın açıklaması yaptı. Miting havasında geçen açıklamaya İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in yanı sıra CHP İzmir Milletvekili Özcan Purçu, CHP il yöneticileri, eski CHP milletvekilleri, ilçe belediye başkanları, meclis üyeleri, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, muhtarlar ve Bucalılar katıldı.

“Bir şey değişecek her şey değişecek”
Açıklamada konuşan Başkan Tunç Soyer, “Burası cezaeviydi, özel mülkiyet değil kamu arazisiydi. Bu arazi kamuya ait bir yer olarak kalmak zorunda. Kamu vicdanı burada yeşil alan istiyor, zeytin istiyor, ağaç istiyor, yeşil istiyor. Biz bunun sonuna kadar takipçisi ve savunucusu olmaya devam edeceğiz. Hiç kimse kamunun elinden burayı alıp ranta açamaz. Açtırtmayacağız. Sao Paulo'da olduğu gibi. Zehir gemisini nasıl İzmir'e reva gördülerse şimdi bu alanı ticarete, sanayiye, ranta reva görenlere asla izin vermeyeceğiz. Kimse İzmirlinin elinden bu araziyi alamaz. Vermeyeceğiz. Türkiye'nin her yerinde vatandaşlarımız, eğer kamu arazilerine birileri göz diktiyse hiç korkmasınlar, dirensinler, teslim etmesinler. Türkiye'ye İzmir'den şunu söylemek isterim; biz el ele verdikçe, dayanışmamızı diri tuttukça hiçbir güç elimizden bu memleketin geleceğini alamayacak. Bu memleketin geleceği emekten yana, demokrasiden yana. Yüzyıl önce atalarımız nasıl cumhuriyeti kurduysa ikinci yüzyılın da cumhuriyeti demokrasiyle taçlandıracak olan da bizleriz. Bir şey değişecek her şey değişecek” dedi.

Yapılan basın açıklamasında şu görüşlere yer verildi;

“İzmir Buca’da 1959 yılından beri, resmi adıyla İzmir Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu olarak bilinen İzmir Buca Cezaevi’nin, geçen yıl yıkılması ile, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından alanın yeniden yapılaşmaya açan imar planlarına ilişkin kararı, kent gündeminin en önemli başlıklarından biri olmuştur. Takip eden süreçte, buranın İzmir ve Buca’nın nefes alacak yeni alanı olarak kamusal bir yeşil alan olması talebimizi ve alana dair yapılan plan kararlarına itiraz dilekçelerimizi Çevre Şehircilik Bakanlığına iletmiştik.

Bugün burada İzmir’in yeşil alan ihtiyacını yok sayan, Buca kent merkezine, ulaşım gibi, alt yapı gibi daha pek çok sorun getirecek, bölgeyi kilitleyecek şekilde kamusal alan kullanımını yok sayarak ticaret ve konut alanı olarak ayıran, yapılaşma oranını arttıran plan kararlarına karşı kente sahip çıkan kurum/kuruluşlar yani Buca Cezaevi Alanı Koordinasyonu olarak bulunmaktayız.

Bakanlık tarafından yıkılan Buca Cezaevi alanını yeniden yapılaşmaya açan imar planlarına, şehircilik ilkeleri, planlama esasları ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçeleri ile yürütmenin durdurulması ve iptali talebiyle TMMOB Mimarlar Odası İzmir Şubesi, TMMOB Peyzaj Mimarları Odası İzmir Şubesi, TMMOB Şehir Plancıları Odası İzmir Şubesi, İzmir Barosu, İzmir Tabip Odası, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından İzmir 4. İdare Mahkemesinin 2022/2696 Esasına kayden dava açılmıştır.

Buca Cezaevi Koordinasyonu olarak bir kez daha tekrarlıyoruz;

2019 yılı sayımına göre 510.695 kişi olan nüfusu ile İzmir İlinin en büyük ilçelerinden biri olan Buca İlçesinde yaklaşık 80000 m²’lik bir alanı kapsayan cezaevi alanının boşaltılması fırsatı gerek İlimiz gerekse ilçe için büyük bir avantaja dönüştürülmesi ve kamusal alan kullanımının devam ettirilmesi gerekirken, bu alanın yaklaşık %70’lik kısmının H:25.80 metre yükseklikle konut+ ticaret olarak planlandığı tespit edilmiştir. Bölgenin mevcut durumu göz önüne alındığında, bu kararın yapısal yoğunluğu artıracağı ve bunun kent sağlığı açısından büyük bir risk oluşturacağı kaçınılmaz bir gerçektir. İlçedeki yapı yoğunluğu ve bunun getirdiği nüfus yoğunluğu ile birlikte düşünüldüğünde, bu alanın ne olması gerektiği ile ilgili tasarrufun ne olacağı aslında çok net ortadadır.

İzmir’in, Buca’nın yeni bir yapılaşmaya, yeni ticaret alanına ihtiyacı yoktur. Mevcut yapı yoğunluğu dikkate alındığında bu alanın kamusal bir kullanım dışında planlanmasının bilimsel ve teknik açıdan kabul edilebilir hiçbir gerekçesi bulunmamaktadır. Bu alanın konut ve ticaret olarak planlanması sonucu oluşacak durumun bölgeye getireceği hiçbir artı olmayacağı gibi tam tersi bölgeyi daha da yaşanmaz bir hale getireceği ortadadır. Bu nedenle, alanın kamusal alan (park, rekreasyon, sosyal ve kültürel alanlar vb.) olarak değerlendirilmesi hayati bir gerekliliktir

Ayrıca deprem riskinin güncelliğini koruduğu İzmir’de kişi başına düşen nitelikli afet toplanma alanı miktarını artırmak önemli bir konudur. Bu noktada, mevcut durumda afet toplanma alanları açısından kısıtlı bir kentsel açık alan varlığı sunan ilçe için Buca Cezaevi alanının açık kamusal alana dönüştürülmesinin, kişi başına düşen afet toplanma alanı miktarını artıracağı çok net bir gerçektir.

Halk sağlığı, çevre sağlığı ve kent sağlığının korunması ve iyileştirilmesi için alana yönelik gerçekleştirilecek olan düzenlemenin, yapılaşmadan ziyade tüm canlıların ortaklaşa kullandığı kentsel bir açık alan yönünde olması asıl meselemiz olmalıdır!

Cezaevinin bölgeden taşınması ve yapıların yıkılması sonrası ortaya çıkan alanda yapılacak planlama ile bölgenin yaşam kalitesini yükseltecek ve bölgede yaşayanları mutlu edecek çevresine de katkı koyacak bir planlama yapılması beklenir iken tam tersi bir anlayışla kamusal açık alan kullanımı yok edilmektedir.

Bu alan kamusal bir alandır ve yine kamu yararını ön planda tutacak bir kullanıma dönüşmesi kamusal bir haktır. Şehrimizin sosyal ve ekolojik açıdan yeşil alan ve benzeri nitelikli rekreasyonel alanlara ihtiyacı ortada ve bilinir iken özellikle bu alanın büyüklüğü ve konumu gereği bölgede benzerinin olamayacağı, yaratılamayacağı ortada iken bu ihtiyaç ve talepleri yok sayan, parseli konut ve ticaret olarak ayıran bir planlama, ilgili mevzuata tamamen aykırıdır. Kamu hakkını gasp eden bu plan kararının yerel yönetimler, meslek odaları, sendikalar tarafından kabul edilmesi mümkün değildir.

Tüm İzmirlilere Açık Çağrımızdır!

Halkın ortak yararına açıkça aykırı olan işlemin iptal edilmesi ve sonrasında bu alanın;

• • Olası bir afet anında kentlilerin güvenli bir şekilde sığınacağı bir Toplanma Alanına,
• • Beton binaların gölgesinde değil ağaçların gölgesinde nefes alacak Rekreasyon Alanına,
• • İnsan hakları açısından kabul edilemez olaylara sahne olmuş Buca Cezaevi alanının geçmişiyle ilişki kurularak halkın ortak ihtiyacını karşılayacak yeni bir “Kültürpark Alanına dönüşmesi için İzmir 4. İdare Mahkemesinin 2022/2696 Esasına kayden açtığımız davaya en kısa sürede müdahil olmaya davet ediyoruz.

Kentin ve kentlinin ortak yararına açıkça aykırı olan bu planların altına imza atan ya da bu karara sessiz kalan tüm karar vericilerin asli görevlerinin kendilerine bu yetkiyi veren kamunun ihtiyaçları doğrultusunda hizmet vermeleri gerektiğini tekrar hatırlatıyor gereğini en kısa sürede yerine getirmeleri için buradan çağrıda bulunduğumuzu kamuoyuna saygı ile duyururuz.

Buca Cezaevi Alanı Koordinasyonu olarak Buca Nefes Alsın diyerek başlattığımız mücadele, kamusal alanımızı kazanana kadar devam edecektir.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

BUCA CEZAEVİ ALANI KOORDİNASYONU”

Açıklamanın ardından katılımcılar alana zeytin fidanı dikti. İzmir’deki deprem gerçeğine ve Buca’nın deprem toplanma alanı ihtiyacına dikkat çekmek için ise İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından da simgesel olarak çadır kuruldu.

Yetki Büyükşehir’de olmasına rağmen planlar hazırlandı
Öte yandan İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir Barosu, Şehir Plancıları Odası, Mimarlar Odası, Peyzaj Mimarları Odası ve İzmir Tabip Odası Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından eski Buca Cezaevi alanında betonlaşmanın önünü açan imar planlarına karşı İzmir 4. İdare Mahkemesi’ne geçen yılın son günlerinde dava açtı. Dava dosyasında planların kamu yararına ve hukuka aykırı olduğu ifade edilmiş ve yıkılan Buca Cezaevi alanında plan yapma yetkisinin İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde olmasına rağmen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından alanın 24 Ağustos 2020’de “Rezerv Yapı Alanı” olarak belirlendiği, kararın Büyükşehir Belediyesi’ne tebliğ edilmediği, Resmi Gazete’de yayımlanmadığı ve Büyükşehir Belediyesi’nin durumdan planların askıya çıkmasıyla haberdar olduğu ifade edildi.

Buca Cezaevi sürecinde neler yaşandı?
Buca Cezaevi 30 Ekim İzmir Depremi’nin ardından tahliye edilerek Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yıkılmıştı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından hazırlanan imar planlarının alanda yapılaşmanın önünü açması üzerine 28 Kasım’da İzmir Büyükşehir Belediyesi CHP’li meclis üyeleri planların iptaline yönelik İzmir Bölge Adliye Mahkemesi’nde dava açılması için dilekçe vermişti.