6 Şubat 2023 günü meydana gelen büyük yıkıma ve can kaybına neden olan deprem sonrası oluşturulan Hatay Ortak Meselesi Konseyi yaptığı basın açıklamasında görüş ve önerilene yer verdi.

Yapılan açıklamada şu görüşlere yer verildi;

“İlimiz Hatay'ın da içinde bulunduğu deprem bölgesinde inşa çalışmalarına ivedilikle başlanacağı ve bir senede tamamlanacağı söylemiyle karşı karşıyayız.

Hatay’da yakınlarımızın cenazeleri hala enkaz altında iken, şehir beşik gibi sallanırken, 5 bin civarı artçı- belki de öncü- deprem yaşanırken, ilin tamamında zemin etüdü yapılmadan imara başlanmasının kesinlikle yanlış olacağı kanaatini taşıyoruz. İLİMİZDE KISA VADEDE GEÇİCİ KONUTLAR DIŞINDA BİR YAPILAŞMA OLMAMALIDIR. Şehrin dört başı mamur bir imar planı ortaya çıkmadan inşa faaliyetlere başlanmamalıdır. Bugünkü facianın boyutlarını ve yıkımını büyüten hataların tekrarlanmaması için yapılacak planlamada aşağıdaki unsurlar göz önünde bulundurulmak zorundadır.

Binlerce artçı depremin yaşandığı ve yaşanmakta olduğu bir ortamda DÜKÜLMESİ HALİNDE BETON, MUKAVEMETİNİ KAZANAMAYACAK VE SONRAKİ FELAKETLERE ZEMİN HAZIRLANMIŞ OLACAKTIR. Sadece bu faktör bile aceleci davranılmaması gerektiğini gözler önüne sermektedir.

Hatay Ortak Meselemiz Konseyi üyeleri nelerin yapılması gerektiğini de şöyle sıraladı:

1. ilimiz Hatay ve deprem yaşamış diğer on ilde öncelikle mikro bölgeleme etütleri hızla yapılmalı, zemin yapısı doğru bir şekilde ortaya konulmalı ve bu veriler doğrultusunda 1/5.000 ve 1/1.000 ölçekli imar planları afet tehlike değerlendirmelerini kapsayacak şekilde yeniden oluşturulmalıdır. İktidar, bunları gerçekleştirmeden asla inşaatlara başlamamalıdır. Bunlar gerçekleştirilmeden sağlıksız konut alanları ve kentsel mekanlar yaratmak, yeni yıkımlar, kayıplar ve felaket sonuçlar doğuracaktır.

2.İnşaat proje denetimlerini yapma yetkisi, özel denetim şirketlerinden alınmalı, bir kamu görevi niteliği ile yeniden Türk Mimar ve Mühendisleri Odaları’na (TMMOB) bağlı odalara bırakılmalıdır.

3. Deprem ve afet güvenliği ile ilgili acil eylem planı, kamusal öncelikler temelinde ve kamucu politikalarla, ilgili tüm alanları içine alacak çok yönlü bir bakışla, buna uygun hazırlanacak bir hukuki içerik ve çerçeve ile hazırlanmalıdır.

4.Tarihsel miras, kültürel çeşitlilik, yapısal, mekânsal dokunun korunması ve onarılması temel alınmalıdır. Tarihi nitelik taşıyan ve yıkılmış olan mekanların basit bir enkaz kaldırma çalışmasıyla yok edilmemesi, yıkıntıların fotoğraf ve video kayıtlarıyla belgelendirilerek dikkatli bir şekilde kaldırılması ve sağlıklı bir ortamda muhafaza edilmesi gerekmektedir.

5.Bu süreçler kamuoyu ile paylaşılmalı, ayrıca çalışmalarda üniversitelerden ve meslek odalarından teknik destek alınmalıdır.

6.Altyapısı yeniden yapılacak yerlerde atık su ve yağmur suyu ayrık sistemle ele alınmalı; atık su, içme suyu, yağmur suyu hatları ile fiber optik, elektrik, doğalgaz vb. hatlar bir bütünlük içinde projelendirilmelidir.

7.Depremin yol açacağı çevre sorunlarına karşı yıkılan binaların enkazlarının toplanması, nakliyesi ve depolanmasında, “Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği” hükümlerine tam olarak uyulmalıdır.

8.Kamu taşınmazlarının satışı durdurulmalıdır. Terk edilen fabrika, işletme arazileri, hizmet dışı bırakılan askeri alan, köy malı iken belediyelere geçen taşınmazlar, kullanılamayan kamuya ait taşınmazlar vb. satılmamalı, imar planlarında “Kamu Hizmetleri Rezerv Alanı”, “Kentsel Dönüşüm- Sağlıklaştırma- Yenileme Yapı Rezerv Alanı” olarak işlenmeli gerektiğinde de yeni yerleşim için kullanılmalıdır.

7-İçinde, barındırdığı canlara mezar olmayacak binalar tasarlanmalıdır. Dikey inşaatlardan yatay inşaatlara geçilmelidir.

8-Enkaz ve göçük hafriyatının kontrollü bir şekilde, ekolojik dengeye daha fazla zarar vermeden yapılması gerekmektedir

Hatay'ın Yeniden İmar ve İnşası için oluşturulacak Danışma Kurulunda;

1-Tarihsel yapının korunmasını sağlayacak TARİHÇİLER

2-Binlerce yıldır barış içinde yaşayan kadim şehrimizin demografik yapısının korunmasını sağlayacak kent sosyoloji uzmanlarından oluşan SOSYOLOGLAR

3-Bu hususların temini için bölgenin özelliklerini bilen, yöre halkını tanıyan MESLEK ODALARI, STK’lar ve sanayiciler

4-Bölgenin doğasının, ekolojik yapısının, bitki örtüsünün, kuş göç yolunun vs. korunmasını sağlayacak DOĞA BİLİMCİLER

5-Tarihi yapıları yeniden Hatay’a kazandırma çabalarında önemli rol üstlenecek olan KÜLTÜREL MİRAS UZMANLARI ve ARKEOLOGLAR

Her şeyden önemlisi ulusal-uluslararası çapta ŞEHİR PLANCILARI

6-Süreci hukuki açıdan denetleyebilecek ve yönlendirebilecek HUKUKÇULAR

Yer almalıdır.

HATAY ORTAK MESELEMİZ KONSEYİ

Abud ABDO (Sanayici, Hatay Tekstil İşletmeleri Sanayii Hateks Yönetim Kurulu Başkanı), Aksel BUTROS (Gemi Acentesi), Şahin Yatkın (Hatay Akademi Orkestrası Sanatçıları adına), Ayhan KARA (Has Turizm Yönetim Kurulu üyesi, Ayhan Kara Vakfı Başkanı, Otobüs İşletme Sahipleri Derneği Başkanı, Türkiye Otobüsçüler Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı, İmece Tarım Kooperatifi Başkanı), Aykut Özbuğday (Endüstri Mühendisi, Tarımsal Sanayii ve tohumculuk alanlarında uluslararası faaliyet gösteren işletmelerde yönetici, Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu üyesi), Aylin SAYEK BEYAZIT (Tasarım, iletişim ve etkinlik uzmanı, Füsun Sayek Sağlık ve Eğitim Geliştirme Derneği üyesi), Beşir Kemal USTAOĞLU (Boğaziçi ekonomi, Ustaoğlu Madencilik, gayrimenkul ve eğitim danışmanlığı), Binnur HATAYLI( Ekonomist, Borsa Malları İthalatçısı, Turizmci), Celal CİVELEK (Yüksek İnşaat Mühendisi, Çiftçi, Opet bayii, Ziraat Odası Eski Başkanı, Çukobirlik Hatay Başkanı), Celal YAHYAOĞLU – Harita Mühendisi, Eski Antakya üzerine dia, fotoğraf ve kitap arşivi sahibi), Cem MERTAYAK – İnşaat Yüksek Mühendisi, Toptan gıda dağıtımı, BP akaryakıt istasyonu, Oyak Beton), Deniz TAVŞANCIL( Avukat), Ebru AYGÜN KOHEN (Satış, pazarlama, strateji, medya ve online şirket alanında profesyonel yönetici), Prof. Dr. Emre HURİ (Hacettepe Üniversitesi Tıp Fak. Üroloji Anabilim Dalı üyesi, Hatay Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi), Prof. Dr. Ertuğrul OKUYAN (Kardiyolog, Türk Kardiyoloji Derneği Genel Sekreteri, Hatay Eski Milli Eğitim ve Kültür Müdürü Mehmet Okuyan’ın oğlu), Ferhan KUSEYRİOĞLU(Çiftçi, Kuseyrioğlu Çiftliği Hanım ağası),  Figen ERBEK (Avukat), Gazi Osman OVALI (Ford ve Fiat Hatay Bayisi), Gökhan ALKAN (Gümrük Müşavirliği), Hakan BOYACI(Reklam ajansı sahibi, yönetmen, fotoğrafçı, hatay.com’un sahibi, Hatay Turizm Derneği Başkanı, Hatay Fotoğraf Sinema Derneği Başkanı), Harun TAVŞANCIL (Avukat), Hikmet ÇİNÇİN  (Antakya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı), Hüseyin PEHLİVAN (Turizm Otelcilik, Liwan Otel sahibi), Jozef Naseh (Arkeolog, Ortodoks Kilisesi Vakfı Eski Başkanı, Antakya Felsefe Akademisi Kurucusu, Kenan YURTTAGÜL (Hatay Müzeler Eski Genel Müdürü), Kerem MERTAYAK, Mehmet BULANIK, Mehmet KALAYCIOĞLU (Çelik yapı uzmanı) Mert EŞBERK  (Eşberk Medya Reklam Ajansı sahibi, Adana Büyükşehir Belediyesi Sosyal Medya Danışmanı), Mete AKÇAY (Toptan perakende satış, Banvit Antakya Bayii), Mişel ATİK  (Samandağ Çevre Koruma Derneği Başkanı), Doç. Dr. Neval OĞAN BALKIZ (Akademisyen Hukukçu, Anayasa Hukuku, Devletler Hukuku ve İnsan Hakları Hukuku uzmanı), Osman MISTIKOĞLU (İnşaat Mühendisi, mimar, çevre ve doğa dostu), Özgür Deniz EMİR (Yüksek Mimar, Eski Antakya Evleri restorasyonu), Perran MELEK ERNER (Mimar, Antakya’da çiftçi, Hatay Devleti Başbakanı Abdurrahman Melek’in ve Meclis Başkanı Abdülgani Türkmen’in torunu), Rahel BUTROS (Miss Arsuz Yardım Gönülleri Başkanı), Rezzan BENARDETE – RB Living’in sahibi, mekan tasarımcısı, sanat eseri koleksiyoneri), Sabit ÇOŞKUN (Elektrik Elektronik Mühendisi), Selahattin ESKİOCAK – İhracatçı, Antakya Ticaretve Sanayi Odası Meclis Başkanı), Şahizar REŞA SEBER (Halkla İlişkiler uzmanı, Hatay Devleti Milletvekili Sait Reşa’nın kızı, Füsun Sayek Sağlık ve Kültür Derneği üyesi, TEV ve Miss Arsuz Yardım Gönüllüleri üyesi), Doç. Dr. Şerif KURTULUŞ (Harran Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi), Ufuk CAVLI – Gazeteci, yazar, yapımcı, Mersin Gazeteciler Cemiyeti Denetleme Kurulu Başkanı), Uğur ASLAN (Sinema Oyuncusu), Ümit GÜÇ- Eğitimci, yönetmen), Yeşim ÖTKEN (Kurumsal İletişim Uzmanı), Yılmaz ÖZFIRAT (Antakya Medeniyetler Korosu Kurucu Şefi), Yusuf BOLAT, Yu